Báo cáo tài chính là nơi lưu trữ các dữ liệu tài chính quan trọng trong mọi khía cạnh hoạt động của doanh nghiệp. Dựa vào các phân tích báo cáo tài chính, lãnh đạo cấp cao hoặc quản lý tài chính sẽ biết được tình hình dòng tiền trong quá khứ, hiện tại và dự kiến của một doanh nghiệp.
Phân tích báo cáo tài chính là gì?
Phân tích báo cáo tài chính là quá trình sử dụng các công cụ và kỹ thuật chuyên môn để xem xét, đánh giá dữ liệu trên báo cáo tài chính với mục đích ra quyết định. Các bên liên quan ngoài tổ chức sử dụng báo cáo phân tích để đánh giá khách quan về hiệu quả tài chính và giá trị kinh doanh hiện tại của doanh nghiệp. Và nội bộ công ty dùng chúng như một công cụ giám sát quản lý tài chính.
Nhìn chung, báo cáo tài chính đều được tạo ra và duy trì theo 3 báo cáo chính khác gồm: bảng cân đối kế toán, báo cáo thu nhập và bảng lưu chuyển tiền tệ. Trong đó, các công ty đại chúng phải tuân theo các tiêu chuẩn GAAP theo hình thức kế toán dồn tích và công ty nhân sự linh hoạt hơn trong việc lập báo cáo, có thể chọn vận dụng kế toán dồn tích hoặc kế toán tiền mặt.
Có nhiều kỹ thuật được sử dụng trong phân tích báo cáo tài chính, tuy nhiên 3 kỹ thuật này là quan trọng nhất mà người làm tài chính nên nắm:
– Phân tích theo chiều ngang: so sánh dữ liệu theo chiều ngang bằng cách phân tích giá trị của mục hàng trong hai năm trở lên.
– Phân tích theo chiều dọc: xem xét chi tiết các giá trị có ảnh hưởng đến chiều dọc từ các bộ phận khác trong doanh nghiệp.
– Phân tích tỷ lệ: sử dụng các thước đo tỉ lệ quan trọng để tính toán các mối quan hệ thống kê.
Tìm hiểu các báo cáo tài chính hiện hành
Như đã đề cập ở trên, có ba báo cáo tài chính mà mọi công ty công ty cần thiết lập và giám sát gồm: bảng cân đối kế toán, báo cáo thu nhập và báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Doanh nghiệp sử dụng các báo cáo tài chính này để quản lý hoạt động kinh doanh và cung cấp sự minh bạch cho các bên liên quan. Và cả ba bản báo cáo phải có sự liên kết với nhau, tạo ra các quan điểm khác nhau về hoạt động và hiệu suất của công ty.
Bảng cân đối kế toán
Bảng cân đối kế toán là báo cáo về giá trị tài chính cả doanh nghiệp theo sổ sách, được chia thành ba phần gồm tài sản của công ty, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của cổ đông. Hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp thể hiện qua tài sản ngắn hạn như tiền mặt và các khoản phải thu.
Trong đó, nợ phải trả bao gồm các thỏa thuận chi phí trong quá trình vận hành và vốn nợ mà doanh nghiệp/công ty đang thành toán. Vốn chủ sở hữu của cổ đông được kê khai theo các khoản đầu tư vốn cổ phần và lợi nhuận giữ lại từ thu nhập ròng định kỳ. Và bảng cân đối kế toán phải tương ứng với tài sản trừ đi nợ phải trả bằng vốn chủ sở hữu của cổ đông. Vốn chủ sở hữu của cổ đông được coi là giá trị sổ sách của công ty, giá trị này là một thước đo hiệu suất quan trọng tăng hoặc giảm theo các hoạt động tài chính của một công ty.
Báo cáo thu nhập
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh phân tích doanh thu và chi phí liên quan đến lợi nhuận hoặc lỗ thu nhập ròng. Báo cáo thu nhập được chia thành ba phần hỗ trợ phân tích hiệu quả kinh doanh ở ba điểm khác nhau, bắt đầu với doanh thu và chi phí trực tiếp xác định lợi nhuận gộp, tiếp đến là phần lợi nhuận hoạt động sau khi trừ đi các chi phí gián tiếp như chi phí tiếp thị, chi phí chung và khấu hao. Cuối cùng, kết thúc với lợi nhuận ròng đã trừ lãi và thuế.
Phân tích cơ bản của báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh thường bao gồm hoạt động tính toán tỷ suất lợi nhuận gộp, tỷ suất lợi nhuận hoạt động và tỷ suất lợi nhuận ròng chia lợi nhuận theo doanh thu. Biên lợi nhuận giúp cho biết chi phí của công ty thấp hay cao tại các điểm khác nhau của hoạt động.
Báo cáo lưu chuyển tiền mặt
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cung cấp cái nhìn tổng quan về các luồng tiền trong hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính. Trong đó, thu nhập ròng được chuyển vào báo cáo lưu chuyển tiền tệ, nơi nó được xem là yếu tố mấu chốt của hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư gồm các hạng mục doanh nghiệp đang rót vốn phát triển và hoạt động tài chính gồm các khoản vay và vốn chủ sở hữu.
Nói cách khác, nhìn vào báo cáo lưu chuyển tiền tệ, chúng ta có thể biết doanh nghiệp có dòng tiền mặt mạnh hay yếu.
Dòng tiền tự do và các báo cáo định giá khác
Các công ty và nhà phân tích cũng sử dụng báo cáo lưu chuyển tiền tệ tự do và các báo cáo định giá khác để phân tích giá trị của một công ty, giá trị ròng của chúng là khoảng chiết khấu dòng tiền tự do mà một công ty ước tính tạo ra theo thời gian. Các công ty tư nhân có thể giữ tuyên bố định giá khi họ lên kế hoạch tung sản phẩm ra thị trường.
Hoạt động tài chính
Báo cáo tài chính được công ty duy trì hàng ngày và sử dụng trong nội bộ doanh nghiệp. Nhìn chung, cả bên liên quan bên trong và bên ngoài đều sử dụng các phương pháp luận tài chính doanh nghiệp giống nhau nhằm giám sát hoạt động kinh doanh và đánh giá hiệu quả tài chính tổng thể.
Khi thực hiện phân tích báo cáo tài chính toàn diện, các nhà phân tích thường sử dụng dữ liệu nhiều năm để tạo điều kiện phân tích theo chiều ngang. Mỗi báo cáo tài chính cũng được phân tích theo chiều dọc để hiểu các loại báo cáo khác nhau đang ảnh hưởng đến kết quả như thế nào. Cuối cùng, phân tích tỷ lệ sử dụng để tách biệt vài chỉ số hiệu suất trong mỗi câu lệnh và tập hợp các điểm dữ liệu trên các câu lệnh một cách tổng thể.
Dưới đây là bảng phân tích một số chỉ số tỷ lệ phổ biến nhất:
Bảng cân đối kế toán: vòng quay tài sản, hệ số thanh toán nhanh, vòng quay các khoản phải thu, số ngày bán, nợ trên tài sản và nợ trên vốn chủ sở hữu
Báo cáo thu nhập: tỷ suất lợi nhuận gộp, tỷ suất lợi nhuận hoạt động, tỷ suất lợi nhuận ròng, hiệu suất thuế suất và tỷ lệ lãi vay
Dòng tiền: tiền mặt và thu nhập trước lãi vay, thuế, khấu hao và khấu hao (EBITDA). Các chỉ số này có thể được hiển thị trên cơ sở mỗi lượt chia sẻ.
Toàn diện: Tỷ suất sinh lời trên tài sản (ROA) và tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE).
Ví dụ về phân tích báo cáo tài chính là gì?
Trước tiên, một nhà phân tích có thể xem xét một số tỷ lệ trên báo cáo thu nhập của một công ty để xác định mức độ hiệu quả mà nó tạo ra lợi nhuận và giá trị cổ đông. Ví dụ, tỷ suất lợi nhuận gộp sẽ cho thấy sự khác biệt giữa doanh thu và giá vốn hàng bán. Nếu công ty có tỷ suất lợi nhuận gộp cao hơn các đối thủ cạnh tranh, điều này có thể cho thấy một dấu hiệu tích cực đối với công ty. Đồng thời, nhà phân tích có thể quan sát thấy tỷ suất lợi nhuận gộp đã tăng lên trong chín kỳ tài chính, áp dụng phân tích theo chiều ngang cho các xu hướng hoạt động của công ty.
Phân tích báo cáo tài chính là hoạt động quan trọng mà mỗi doanh nghiệp đều phải thực hiện, đa phần các tổ chức đều lựa chọn cách tối thiểu chi phí và tối ưu hóa lợi nhuận, nhưng làm thế nào để thực hiện hiệu quả các hoạt động này. Đơn giản thôi, hãy tham gia khóa học MBA Online của Pi Institute để cập nhật kiến thức và nâng cao kỹ năng phân tích trong lĩnh vực tài chính, tất cả sẽ được giải đáp tất tần tật trong chương trình giảng dạy. Muốn biết chi tiết thông tin và cách đăng ký khóa học hãy liên hệ với chúng tôi qua Hotline: 0879299220.
