Đối với bất kỳ chuyên gia tài chính nào, điều quan trọng là phải biết cách phân tích tài chính doanh nghiệp qua các bảng báo cáo. Điều này đòi hỏi sự hiểu biết về ba lĩnh vực chính:
- Cấu trúc của báo cáo tài chính
- Các đặc điểm kinh tế của ngành mà công ty hoạt động
- Các chiến lược mà công ty theo đuổi để tạo sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh.
Nói chung, có sáu bước để phân tích hiệu quả các báo cáo tài chính.
6 bước dùng để phân tích tài chính doanh nghiệp
Bước 1. Xác định đặc điểm kinh tế của ngành
Đầu tiên bạn cần phải phân tích chuỗi giá trị ngành là các chuỗi hoạt động liên quan đến việc tạo ra, sản xuất và phân phối các sản phẩm / dịch vụ công ty. Bằng các kỹ thuật như Five Competitive Forces ( năm lực lượng cạnh tranh) của Porter hoặc bạn có thể phân tích các thuộc tính kinh tế sẽ ảnh hưởng đến công ty của mình.
Bước 2. Xác định chiến lược phát triển của công ty
Tiếp theo, hãy xem xét bản chất của sản phẩm / dịch vụ mà công ty cung cấp, bao gồm: tính độc đáo của sản phẩm, mức độ lợi nhuận bạn có thể tạo ra, tạo ra sự trung thành với thương hiệu và kiểm soát chi phí.
Bên cạnh đó, bạn cũng cần xem xét yếu tố có thể tác động đến dòng tiền của bạn như tích hợp chuỗi cung ứng, đa dạng hóa địa lý và đa dạng hóa ngành.
Bước 3. Đánh giá chất lượng của bản báo cáo tài chính của doanh nghiệp
Rà soát báo cáo tài chính tại các mục trọng yếu qua các thủ thuật kế toán. Khi kiểm tra phần cân đối các tài khoản kế toán, bạn nên xem xét các vấn đề như: ghi nhận, định giá và phân loại là chìa khóa để đánh giá đúng đắn.
Câu hỏi chính đặt ra là liệu bảng cân đối kế toán này có thể hiện đầy đủ tình hình kinh tế của công ty hay không. Khi đánh giá báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, điểm chính là đánh giá đúng chất lượng của thu nhập như một sự phản ánh đầy đủ về hoạt động kinh tế của công ty.
Đánh giá báo cáo lưu chuyển tiền tệ giúp hiểu được khả năng thanh khoản của công ty trong các hoạt động kinh doanh, đầu tư và hoạt động tài chính của công ty trong kỳ. Cũng như bản chất dòng tiền của công ty: nguồn vốn đến từ đâu, chúng đi đến đâu và khả năng thanh khoản tổng thể của công ty.
Bước 4. Phân tích khả năng sinh lời và rủi ro
Để có thể thu hút được vốn từ các nhà đầu tư thì tại báo cáo tài chính của công ty bạn phải cho các chuyên gia tài thấy được tiềm năng của công ty.
Các công cụ dùng để phân tích phổ biến là phân tích hệ số trong các bảng báo cáo liên quan đến các mục như: tính thanh khoản, quản lý tài sản, khả năng sinh lời, quản lý / bảo hiểm nợ và định giá rủi ro / thị trường.
Khi nhắc đến khả năng sinh lời, có hai câu hỏi lớn được đặt ra: hoạt động của công ty có lợi nhuận như thế nào so với tài sản của nó tức là không phụ thuộc vào cách công ty tài trợ cho những tài sản đó và công ty có lợi nhuận như thế nào từ quan điểm của các cổ đông vốn chủ sở hữu. Điều quan trọng nữa là học cách tách các thước đo lợi tức thành các yếu tố tác động chính. Cuối cùng, điều quan trọng là phải phân tích bất kỳ phần trăm trong báo cáo tài chính theo phương án so sánh.
Bước 5. Lập các dự báo trong báo cáo
Bất cứ công ty nào cũng sẽ gặp thách thức và nhiệm vụ của chuyên gia tài chính là đưa ra các giả định hợp lý về tương lai của công ty (và ngành của công ty đó) và xác định xem những giả định này sẽ tác động như thế nào đến cả dòng tiền và nguồn vốn. Điều này thường ở dạng báo cáo tài chính chiếu lệ, dựa trên các kỹ thuật như cách tiếp cận phần trăm doanh số bán hàng.
Bước 6. Định giá công ty
Có rất nhiều phương pháp giúp bạn định giá trị doanh nghiệp của mình, tùy vào tình hình và các tư duy của từng chuyên gia mà họ sẽ có cách định giá. Thông thường, cách định giá phổ biến nhất là phương pháp chiết khấu dòng tiền. Các dòng tiền này có thể ở dạng cổ tức dự kiến, hoặc các kỹ thuật chi tiết hơn như dòng tiền tự do cho chủ sở hữu vốn chủ sở hữu hoặc trên cơ sở doanh nghiệp. Các cách tiếp cận khác có thể bao gồm sử dụng các biện pháp định giá tương đối hoặc dựa trên kế toán như giá trị kinh tế gia tăng.
Các bước tiếp theo
Sau khi hoàn thành việc phân tích công ty và báo cáo tài chính doanh nghiệp, có những câu hỏi khác phải được trả lời. Một trong những điều quan trọng nhất là: “Chúng ta có thể thực sự tin tưởng vào những con số đang được cung cấp không?” Có rất nhiều trường hợp được báo cáo về những bất thường trong kế toán. Cho dù đó được gọi là aggressive accounting (kế toán bơm thổi), quản lý thu nhập hay báo cáo tài chính gian lận hoàn toàn, điều quan trọng là chuyên gia tài chính phải hiểu cách thức thực hiện các loại thao túng này và quan trọng hơn là cách phát hiện chúng.
Tổng kết
Bạn có thể dựa vào 6 bước hướng dẫn ở trên để phân tích tài chính doanh nghiệp, ở bất kỳ lĩnh vực nào. Hy vọng với bài viết hôm nay bạn đã có thể giúp những bạn đang tập làm quen với tài chính có hướng đi trong việc phân tích.
Hãy cùng lan tỏa kiến thức bằng cách share bài bài viết nhé, để nhiều người có thể tiếp cận hơn nữa. Nếu bạn đang có ý định học MBA thì hãy liên hệ với Pi Institute để được tư vấn chương trình học.
