Trong thời buổi hiện nay, việc quản lý nhân sự đã không còn đủ đáp ứng chức năng trong việc quản lý con người nữa. Khái niệm quản trị nhân lực hiện đang được thay thế, với ý nghĩa được mở rộng cùng với đó là tư duy khác biệt so với khái niệm nhân sự trước đây.
Lý do hình thành quản trị nhân lực
Cuối những năm 70 của thế kỷ 20, các doanh nghiệp đều phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt và sự thay đổi trong quá trình sản xuất công nghiệp theo lối truyền thống, công nghệ đơn giản chuyển sang mô hình sản xuất hiện đại. Kèm theo đó, là sự thay đổi trong cơ cấu nghề nghiệp, khi việc làm và nhu cầu ngày càng nâng cao của nhân viên đã tạo nhiều sự thay đổi trong cách quản lý nhân sự.
Từ đây, tầm quan trọng của chính sách và cách thức thực hiện được đề cao. Nhiệm vụ quản trị con người đã còn bó hẹp là chịu sự quản lý của trường phòng nhân sự như trước, mà trở thành vấn đề mà các nhà quản trị cần lưu tâm. Việc cần đặt người đúng chỗ và đúng việc trở thành điều quan trọng nhằm phối hợp giữa việc quản trị con người và sự phát triển của tổ chức.
Và các quan điểm trong quản trị cũng thay đổi từ “tiết kiệm chi phí để giảm giá thành” sang “đầu tư vào nguồn nhân lực để có lợi thế cạnh tranh cao hơn, có lợi nhuận cao hơn và hiệu quả hơn.”
Khái niệm quản trị nhân lực
Quản trị nhân lực (Human Resource Management) là hệ thống triết lý, chính sách và hoạt động chức năng về thu hút, đào tạo, phát triển và duy trì con trong tổ chức nhằm đạt được kết quả tối ưu cho cả doanh nghiệp.
Mục tiêu trong cách quản trị:
- Đối với tổ chức: sử dụng hiệu quả nhằm phát triển năng suất lao động, nâng cao tính hiệu quả của tổ chức.
- Đối với nhân viên: đáp ứng nhu cầu (điều kiện việc làm, quyền lợi cá nhân, lương bổng và cơ hội thăng tiến) ngày càng phát triển cao của nhân viên, tạo điều kiện cho nhân viên phát huy tối đa năng lực có sẵn.
Chức năng cơ bản của quản trị nhân lực
Trong tổ chức, việc quản trị nguồn nhân lực được chia làm 3 nhóm dựa vào hoạt động:
- Thu hút nhân lực: đảm bảo có đủ số lượng nhân viên với phẩm chất phù hợp
- Đào tạo và phát triển nhân viên: nâng cao năng lực và đảm bảo kỹ năng, trình độ lành nghề của nhân viên
- Duy trì nguồn nhân lực: duy trì và sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực, bằng các hành động: kích thích, động viên và duy trì, phát triển mối quan hệ giữa người lao động và công ty.
Sau đây, chúng tôi sẽ mô tả kỹ hơn về việc mà người quản trị nhân sự cần làm trong tổ chức, dựa trên 3 nhóm hoạt động chính trên:
Nhân sự
Bạn cần những người thực hiện nhiệm vụ và hoàn thành công việc trong tổ chức. Ngay cả với những máy móc tinh vi nhất, con người vẫn nền tảng cốt lõi. Do đó, một trong những nhiệm vụ chính trong HRM là bố trí nhân sự. Nhân sự bao gồm toàn bộ quá trình tuyển dụng từ đăng tuyển đến thương lượng gói lương. Trong chức năng nhân sự, có bốn bước chính:
- Xây dựng kế hoạch nhân sự: Kế hoạch này cho phép HRM xem họ nên thuê bao nhiêu người dựa trên kỳ vọng về doanh thu.
- Xây dựng các chính sách khuyến khích đa văn hóa tại nơi làm việc: Chủ nghĩa đa văn hóa ở nơi làm việc ngày càng trở nên quan trọng hơn, khi chúng ta có thêm nhiều người từ nhiều nơi khác nhau trong lực lượng lao động.
- Tuyển dụng: Điều này liên quan đến việc tìm người để lấp đầy các vị trí còn trống
- Sự lựa chọn: Trong giai đoạn này, mọi người sẽ được phỏng vấn và lựa chọn, và một số quyền lợi về bảo hiểm thích hợp sẽ được thương lượng. Bước này được theo sau bởi đào tạo, duy trì và tạo động lực.
Phát triển các chính sách về nơi làm việc
Mọi tổ chức đều có các chính sách để đảm bảo sự công bằng và kích thích trong tổ chức, là một trong những công việc của HRM là phát triển chính sách. Trong quá trình phát triển các chính sách HRM, quản lý và giám đốc điều hành đều tham gia vào quá trình này. Ví dụ, chuyên gia HRM có thể sẽ nhận ra sự cần thiết của một chính sách hoặc thay đổi chính sách, tìm kiếm ý kiến về chính sách, viết chính sách và sau đó truyền đạt chính sách đó cho nhân viên. Điều quan trọng cần lưu ý ở đây là các bộ phận nhân sự không thể làm việc một mình. Mọi việc họ làm cần có sự tham gia của tất cả các bộ phận khác trong tổ chức. Một số ví dụ về các chính sách tại nơi làm việc có thể như sau:
- Chính sách quy trình kỷ luật
- Chính sách về thời gian nghỉ
- Quy định về trang phục
- Chính sách đạo đức
- Chính sách sử dụng Intern
Quản lý bảo hiểm và phúc lợi
Các chuyên gia HRM cần xác định rằng lương thưởng là công bằng, đáp ứng các tiêu chuẩn của ngành và đủ cao để thu hút mọi người làm việc cho tổ chức. Tiền lương gross bao gồm bất cứ thứ gì mà nhân viên nhận được cho công việc của mình. Ngoài ra, các chuyên gia HRM cần đảm bảo mức lương mà họ đưa ra nó phù hợp với việc mà nhân viên đó làm. Điều này liên quan đến việc thiết lập hệ thống trả lương có tính đến số năm làm việc với tổ chức, số năm kinh nghiệm, trình độ học vấn và các khía cạnh tương tự. Ví dụ về lương thưởng cho nhân viên bao gồm những điều sau đây:
- Trả
- Lợi ích sức khỏe
- Kế hoạch nghỉ hưu của nhân viên
- Kế hoạch mua cổ phiếu
- Kì nghỉ – Companytrip
- Nghỉ ốm
- Tiền thưởng
- Hoàn trả học phí
Giữ chân nhân viên
Khiến nhân viên ở lại lâu dài với công ty là việc quan trọng của toàn bộ công ty. Lương thưởng là một yếu tố chính trong việc giữ chân nhân viên, nhưng cũng có những yếu tố khác ảnh hưởng. Chín mươi phần trăm nhân viên rời bỏ công ty vì những lý do sau:
- Các vấn đề xung quanh công việc họ đang thực hiện
- Những thách thức với người quản lý của họ
- Văn hóa doanh nghiệp kém
- Môi trường làm việc kém
Mặc dù vậy, 90% các nhà quản lý cho rằng nhân viên nghỉ việc là do mức lương được trả. Do đó, các nhà quản lý thường cố gắng thay đổi các gói lương thưởng của họ để giữ mọi người rời đi, khi tiền lương thưởng không phải là lý do khiến họ rời đi.
Đào tạo và phát triển
Một khi công ty đã dành thời gian để thuê nhân viên mới, họ muốn đảm bảo rằng nhân viên đó không chỉ được đào tạo để thực hiện công việc mà còn tiếp tục phát triển các kỹ năng mới trong công việc của họ. Điều này dẫn đến năng suất cao hơn cho tổ chức. Đào tạo cũng là một thành phần quan trọng trong động lực giữ nhân viên. Khiến họ cảm thấy mình đang phát triển các kỹ năng có xu hướng tốt hơn trong công việc, điều này dẫn đến việc tăng khả năng giữ chân nhân viên. Ví dụ về các chương trình đào tạo có thể bao gồm:
- Đào tạo kỹ năng công việc, chẳng hạn như cách chạy một chương trình máy tính cụ thể
- Đào tạo về giao tiếp
- Các hoạt động xây dựng đội nhóm
- Đào tạo về chính sách và pháp luật, chẳng hạn như đào tạo về quấy rối tình dục và đào tạo về đạo đức
Áp dụng luật pháp trong việc quản trị nhân lực
Những người làm công tác nhân sự phải nhận thức được tất cả các luật ảnh hưởng đến nơi làm việc. Một chuyên gia HRM có thể làm việc với một số luật sau:
- Luật phân biệt đối xử
- Yêu cầu chăm sóc sức khỏe
- Các yêu cầu về lương thưởng như mức lương tối thiểu
- Luật an toàn lao động
- Luật lao động
Môi trường pháp lý của HRM luôn thay đổi, vì vậy HRM phải luôn nhận thức được những thay đổi đang diễn ra và sau đó thông báo những thay đổi đó cho toàn bộ tổ chức quản lý.
Bảo vệ người lao động
An toàn là một vấn đề được quan tâm hàng đầu trong mọi tổ chức, các luật mới được tạo ra với mục tiêu thiết lập các tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn cho người lao động. Công đoàn và hợp đồng công đoàn cũng có thể ảnh hưởng đến các yêu cầu về an toàn của người lao động tại nơi làm việc. Người quản lý nguồn nhân lực phải nhận thức được các yêu cầu về bảo vệ người lao động và đảm bảo nơi làm việc đáp ứng các tiêu chuẩn của cả liên bang và công đoàn. Các vấn đề bảo vệ người lao động có thể bao gồm:
- Mối nguy hóa học
- Yêu cầu về hệ thống sưởi và thông gió
- Sử dụng các khu vực “không có mùi thơm”
- Bảo vệ thông tin cá nhân của nhân viên
Giao tiếp
Bên cạnh những vai trò chính này, kỹ năng giao tiếp tốt và kỹ năng quản lý xuất sắc là chìa khóa để thành công trong việc quản lý nguồn nhân lực cũng như quản lý chung .
Nhận thức về các yếu tố bên ngoài
Ngoài việc quản lý các yếu tố bên trong, giám đốc nhân sự cần phải xem xét các yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến tổ chức. Các yếu tố bên ngoài là những thứ mà công ty không có thể kiểm soát trực tiếp; tuy nhiên, chúng có thể là những thứ có thể tác động tích cực hoặc tiêu cực đến nguồn nhân lực. Các yếu tố bên ngoài có thể bao gồm:
- Toàn cầu hóa và gia công
- Những thay đổi đối với luật việc làm
- Chi phí chăm sóc sức khỏe
- Kỳ vọng của nhân viên
- Sự đa dạng của lực lượng lao động
- Thay đổi nhân khẩu học của lực lượng lao động
- Lực lượng lao động có trình độ học vấn cao hơn
- Sa thải và giảm quy mô
- Công nghệ được sử dụng, chẳng hạn như cơ sở dữ liệu nhân sự
- Tăng cường sử dụng mạng xã hội để phân phối thông tin cho nhân viên
Ví dụ: giờ đây, xu hướng lịch làm việc linh hoạt (cho phép nhân viên để thiết lập lịch trình riêng của họ) và làm việc từ xa(cho phép nhân viên làm việc tại nhà hoặc một địa điểm xa trong một khoảng thời gian nhất định,chẳng hạn như một ngày mỗi tuần) là những yếu tố bên ngoài đã ảnh hưởng đến HR. HRM phải nhận thức được những vấn đề bên ngoài này, để họ có thể xây dựng các chính sách không chỉ đáp ứng nhu cầu của công ty mà còn đáp ứng được nhu cầu của từng cá nhân
Ví dụ, một công ty có hơn năm mươi nhân viên phải đóng bảo hiểm y tế. Hiện tại, ước tính rằng 60% người sử dụng lao động cung cấp bảo hiểm chăm sóc sức khỏe cho nhân viên của họ. Bởi vì bảo hiểm chăm sóc sức khỏe sẽ là bắt buộc, các mối quan tâm về chi phí cũng như sử dụng các phúc lợi sức khỏe như một chiến lược tuyển dụng là những thách thức lớn từ bên ngoài.
Bất kỳ nhà quản lý nhân lực nào điều hành mà không xem xét các yếu tố bên ngoài rất dễ gây ra sự bất mãn trong nội bộ công ty, dẫn đến việc công nhân không có động lực làm việc, không hài lòng. Không hiểu các yếu tố bên ngoài cũng có thể có nghĩa là vi phạm pháp luật, điều này cũng có một loạt các tác động liên quan.
Tổng kết
Nguồn nhân lực là một trong những tài sản quý giá của công ty, nếu không sử dụng đúng cách và phân bổ hợp lý rất dễ dẫn đến việc người lao động bỏ công ty. Cũng vì lý do này mà các chương trình đào tạo MBA đều có các khóa đào tạo về quản trị nhân lực để giúp cho các nhà quản lý doanh nghiệp.
Bạn đang tìm kiếm học vị cao hơn để thăng tiến trong công việc thì đừng chần chờ gì mà không đăng ký học một khóa MBA. Đến PI INSTITUTE sẽ nhận được chất lượng đào tạo đạt chuẩn Châu Âu (Anh quốc), hãy để lại comment bên dưới nếu bạn cần tư vấn về các khóa học nhé.